بسیاری از کاربران چیلرهای جذب و تراکمی به عملکرد خنک کننده این دو دستگاه آشنا هستند در این مقاله سعی بر آن شده تا به مقایسه چیلرهای جذبی و تراکمی بپردازیم که تا حدودی به صورت تخصصی است.شایان ذکر است که چیلر تراکمی و جذبی امروزه مورد توجه بسیاری از مدیران صنایع مختلف تولیدی و صنعتی در داخل کشور قرار گرفته است.
تفاوت های اصلی چیلرهای جذبی و تراکمی چیست؟
چیلرهای جذبی و تراکمی دو نوع سیستم خنک کننده هستند که در موارد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند و دارای تفاوتهایی هستند که مهمترین آنها شامل:
- عمکرد: تفاوت اصلی چیلرهای جذبی و تراکمی در اصل کار و عملکرد آنها است. چیلر تراکمی از انرژی مکانیکی برای فشرده سازی گاز مبرد استفاده می‌کند که باعث افزایش دما و فشار آن می‌شود. این گاز پرفشار به مایع تبدیل می‌شود و سپس از طریق یک دریچه منبسط می‌گردد تا یک اثر خنک کننده ایجاد کند. از سوی دیگر، چیلرهای جذبی از یک منبع گرما برای ایجاد یک واکنش شیمیایی بین مبرد و جاذب استفاده می‌کنند. این واکنش یک اثر خنک کننده ایجاد می‌کند که سپس برای خنک کردن فضای مورد نظر استفاده می‌شود.
- مصرف انرژی: چیلرهای تراکمی برای کار کردن به مقدار قابل توجهی انرژی نیاز دارند، زیرا برای فشرده کردن گاز مبرد به انرژی مکانیکی متکی هستند. در مقابل، چیلرهای جذبی برای کارکردن به انرژی کمتری نیاز دارند، زیرا از منبع گرما برای هدایت فرآیند خنک سازی استفاده می‌کنند.
- تأثیرات محیطی: چیلرهای تراکمی معمولاً از مبردهایی استفاده می‌کنند که پتانسیل گرمایش جهانی GWp بالایی دارند که می‌تواند به تغییرات آب و هوایی کمک کند. در مقابل، چیلرهای جذبی از مبردهایی استفاده می‌کنند که GWP پایینی دارند، که آنها را به گزینه‌ای سازگارتر با محیط زیست تبدیل می‌کند.
می توانید انواع چیلر را در فروشگاه تهویه مطبوع گیلاس مشاهده کنید و خرید چیلر داشته باشید.
- تعمیر و نگهداری: چیلرهای تراکمی نیاز به تعمیر و نگهداری منظم دارند تا اطمینان حاصل شود که اجزای مکانیکی به درستی کار می‌کنند. از طرف دیگر چیلرهای جذبی به دلیل دارا بودن قطعات مکانیکی کمتری نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارند.
- هزینه: خرید و نصب چیلرهای تراکمی معمولاً گرانتر از چیلرهای جذبی است. با این حال، هزینه‌های عملیاتی چیلرهای جذبی ممکن است به دلیل هزینه منبع حرارتی مورد نیاز برای هدایت فرآیند خنک کننده بیشتر باشد.
مقایسه چیلرهای جذبی و تراکمی از نظر Cop یا همان ضریب عملکرد
عملکرد یک چیلر معمولاً با ضریب عملکرد آن (COP) اندازه گیری می‌شود که نسبت خروجی خنک کننده به انرژی ورودی است. چیلرهای تراکمی از انرژی مکانیکی برای فشرده سازی گاز مبرد استفاده می‌کنند که سپس متراکم شده و گرما آزاد می‌کند. مبرد متراکم شده سپس منبسط شده و تبخیر می‌شود و گرما را از محیط اطراف جذب و آن را خنک می‌کند.
COP یک چیلر تراکمی معمولاً بسته به طراحی خاص و شرایط عملیاتی از 3 تا 7 متغیر است. از طرف دیگر چیلرهای جذبی از یک منبع گرما برای هدایت یک واکنش شیمیایی استفاده می‌کنند که باعث خنک شدن می‌شود.
رایج ترین نوع چیلر جذبی از آب به عنوان مبرد و لیتیوم برومید به عنوان جاذب استفاده می‌کند. منبع گرما می‌تواند گرمای هدر رفته از یک فرآیند صنعتی، انرژی خورشیدی یا گاز طبیعی باشد.
COP چیلر جذبی معمولاً کمتر از چیلر تراکمی بوده و از 0.5 تا 1.5 متغیر است. به طور کلی چیلرهای تراکمی کارایی بیشتری نسبت به چیلرهای جذبی دارند، اما چیلرهای جذبی در کاربردهای خاصی دارای مزایایی هستند. چیلرهای جذبی نیز کم صداتر هستند و قطعات متحرک کمتری دارند که می‌تواند هزینه‌های نگهداری را کاهش داده و قابلیت اطمینان را بهبود بخشد.
مقاله پیشنهادی: تفاوت چیلر و مینی چیلر
مقایسه مصرف آب و انرژی در چیلرهای جذبی و تراکمی
چیلرهای جذبی و تراکمی از نظر مصرف انرژی و آب متفاوت هستند. چیلرهای تراکمی از انرژی مکانیکی برای فشرده سازی گازهای مبرد استفاده می‌کنند که سپس گرما را از محیط اطراف جذب کرده و آن را به بیرون آزاد می‌کند.
از طرف دیگر چیلرهای جذبی از فرآیند متفاوتی برای تامین سرمایش استفاده می‌کنند. آنها به جای استفاده از انرژی مکانیکی، از یک منبع گرما برای هدایت یک واکنش شیمیایی که خنک کننده است استفاده می‌کنند. این منبع گرما را می‌توان از طریق گاز طبیعی، بخار یا گرمای اتلاف حاصل از فرآیندهای دیگر تامین کرد. چیلرهای جذبی معمولاً کارایی کمتری نسبت به چیلرهای تراکمی دارند، اما در شرایط خاص می‌توانند مقرون به صرفه تر باشند.
وقتی صحبت از مصرف آب می‌شود، چیلرهای جذبی معمولاً آب بیشتری نسبت به چیلرهای تراکمی مصرف می‌کنند. دلیل این امر این است که چیلرهای جذبی برای حذف گرما از سیستم نیاز به منبع ثابت آب دارند. در مقابل، چیلرهای تراکمی فقط برای مقاصد خنک کننده به آب نیاز دارند که می‌توان آن را دوباره چرخاند و دوباره استفاده کرد.
تفاوت میزان ایمنی بهره برداری در چیلرهای جذبی و تراکمی
چیلرهای تراکمی از کمپرسورهای مکانیکی برای فشرده سازی گازهای مبرد استفاده می‌کنند که سپس در سیستم گردش کرده تا گرما را از فضا یا فرآیند خارج کنند. این چیلرها تا زمانی که به درستی نصب، نگهداری و راه اندازی شوند، عموماً ایمن در نظر گرفته می‌شوند.
با این حال، برخی از خطرات ایمنی بالقوه مرتبط با چیلرهای تراکمی، مانند نشت مبرد، خطرات الکتریکی و خرابی‌های مکانیکی وجود دارد. از طرف دیگر چیلرهای جذبی از فرآیند متفاوتی برای حذف گرما از فضا یا فرآیند استفاده می‌کنند. آنها از محلول آب و مبرد استفاده می‌کنند که برای تولید بخار حرارت داده و سپس برای حذف گرما متراکم می شود.
چیلرهای جذبی عموماً ایمن‌تر از چیلرهای تراکمی در نظر گرفته می‌شوند، زیرا از کمپرسورهای مکانیکی استفاده نمی‌کنند و بنابراین قطعات متحرک کمتری دارند که ممکن است خراب شوند. با این حال، هنوز برخی از خطرات ایمنی بالقوه مرتبط با چیلرهای جذبی، مانند خطر نشت یا نشت محلول مورد استفاده در فرآیند، وجود دارد.
مقاله پیشنهادی: معرفی کامل انواع کمپرسور چیلر
مقایسه طول عمر مفید چیلرهای جذبی و تراکمی
عمر مفید این چیلرها بسته به عوامل مختلفی از جمله کیفیت تجهیزات، شیوه‌های نگهداری و شرایط عملیاتی می‌تواند متفاوت باشد. به طور کلی چیلرهای جذبی عمر مفید بیشتری نسبت به چیلرهای تراکمی دارند. دلیل این امر این است که چیلرهای جذبی قطعات متحرک کمتری دارند و کمتر مستعد ساییدگی و پارگی هستند.
چیلرهای جذبی نیز در فشار و دمای پایین تری کار می‌کنند که باعث کاهش استرس بر تجهیزات و افزایش طول عمر آن می شود. به طور متوسط چیلرهای جذبی تا 25 سال یا بیشتر عمر می‌کنند، در حالی که چیلرهای تراکمی معمولاً 15 تا 20 سال عمر مفید دارند. شیوه‌های نگهداری ضعیف یا شرایط سخت عملیاتی می‌تواند عمر مفید هر دو نوع چیلر را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
تفاوت‌های چیلرهای جذبی و تراکمی از نظر ابعاد، وزن و اشغال فضا
چیلرهای جذبی و تراکمی در اصول عملکرد، ابعاد، وزن و اشغال فضا متفاوت هستند. چیلرهای تراکمی معمولاً از نظر اندازه کوچکتر و وزن سبک‌تر از چیلرهای جذبی هستند، که آنها را به گزینه‌ای مناسب برای کاربردهای کوچکتر که در آن فضا محدود است، تبدیل می‌کند.
چیلرهای تراکمی نیز نسبت به چیلرهای جذبی کارایی بیشتری دارند، زیرا برای کارکردن به انرژی کمتری نیاز دارند. از طرف دیگر چیلرهای جذبی از یک منبع حرارتی مانند بخار یا آب داغ برای هدایت چرخه تبرید استفاده می‌کنند.
منبع گرما برای تبخیر مبرد استفاده می‌شود که سپس از طریق کندانسور، شیر انبساط و جاذب به گردش در می‌آید تا گرما را از فضا یا فرآیند خارج کند.
چیلرهای جذبی معمولاً بزرگتر و سنگین‌تر از چیلرهای تراکمی هستند، زیرا به قطعات اضافی مانند ژنراتور و جاذب نیاز دارند. آنها همچنین به فضای بیشتری برای نصب و نگهداری نیاز دارند.
از نظر ابعاد، چیلرهای تراکمی به طور کلی کوچکتر و فشرده‌تر از چیلرهای جذبی هستند. آنها را می‌توان در فضاهای تنگ نصب کرد و اغلب در ساختمان‌هایی با اتاق‌های مکانیکی محدود استفاده می‌شود. از طرف دیگر چیلرهای جذبی بزرگتر هستند و نیاز به فضای بیشتری برای نصب و نگهداری دارند.
مقایسه سطح صدا و لرزش در چیلرهای جذبی و تراکمی
شایان ذکر است که هر دو نوع چیلر در حین کار صدا و ارتعاش تولید می‌کنند، اما سطوح بسته به نوع چیلر و طراحی خاص آن می‌تواند متفاوت باشد.
به طور کلی، چیلرهای جذبی در مقایسه با چیلرهای تراکمی تمایل به تولید صدا و ارتعاش کمتری دارند. دلیل این امر این است که چیلرهای جذبی از فرآیند خنک سازی متفاوتی استفاده می‌کنند که شامل فشرده سازی گازهای مبرد نیست، که منبع اصلی صدا و لرزش در چیلرهای تراکمی است.
چیلرهای جذبی از یک منبع حرارتی مانند گاز طبیعی برای انجام یک واکنش شیمیایی استفاده می‌کنند که باعث خنک شدن می‌شود. این فرآیند نسبت به فرآیند تراکم مکانیکی که در چیلرهای تراکمی استفاده می گردد بسیار بی صداتر و کمتر مستعد لرزش است.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که میزان صدا و ارتعاش هر دو نوع چیلر بسته به عواملی مانند طراحی خاص، اندازه و شرایط عملکرد چیلر می‌تواند متفاوت باشد.
تفاوت چیلرهای جذبی و تراکمی از نظر قیمت
از نظر قیمت، چیلرهای جذبی معمولاً گرانتر از چیلرهای تراکمی هستند. این به این دلیل است که چیلرهای جذبی پیچیده‌تر هستند و برای تولید خنک کننده به اجزای بیشتری مانند ژنراتور، جاذب و کندانسور نیاز دارند. علاوه بر این، چیلرهای جذبی برای هدایت واکنش شیمیایی به یک منبع حرارتی نیاز دارند که می‌تواند به هزینه کلی سیستم بیفزاید.
از سوی دیگر، چیلرهای تراکمی ساده‌تر هستند و به قطعات کمتری نیاز دارند، که باعث می‌شود قیمت آنها نسبت به چیلرهای جذبی کمتر باشد. با این حال، هزینه یک چیلر تراکمی بسته به نوع کمپرسور مورد استفاده، اندازه سیستم و کارایی اجزا می‌تواند متفاوت باشد.
مقایسه هزینه‌های سرویس و نگهداری چیلرهای جذبی و تراکمی
از نظر هزینه‌های نگهداری، چیلرهای جذبی نسبت به چیلرهای تراکمی گرانتر هستند. دلیل این امر این است که چیلرهای جذبی دارای اجزای پیچیده تری مانند ژنراتور، جاذب و کندانسور هستند که برای اطمینان از عملکرد مطلوب نیاز به نگهداری و تمیز کردن منظم دارند. علاوه بر این، چیلرهای جذبی برای کار کردن نیاز به تامین حرارت ثابت دارند که می‌تواند هزینه انرژی را افزایش دهد.
از طرف دیگر چیلرهای تراکمی دارای اجزای کمتری هستند و به طور کلی نگهداری آنها راحت تر است. آنها همچنین نسبت به چیلرهای جذبی از نظر انرژی کارآمدتر هستند که می‌تواند در طول زمان منجر به کاهش هزینه‌های اجرایی شود.
چیلر جذبی بهتر است یا تراکمی؟
انتخاب بین چیلرهای جذبی و تراکمی به عوامل مختلفی از جمله کاربرد خاص، بهره وری انرژی و مقرون به صرفه بودن بستگی دارد.
انتخاب بین چیلرهای جذبی و تراکمی به نیازهای خاص کاربر بستگی دارد. اگر بهره وری انرژی اولویت اصلی باشد و منبع قابل اعتمادی از گرمای اتلاف در دسترس باشد، چیلر جذبی ممکن است انتخاب بهتری باشد. با این حال، اگر ظرفیت خنک کننده و انعطاف پذیری مهمتر است، فیلر ممکن است گزینه بهتری باشد.
سخن پایانی
به طور خلاصه اگر بخواهیم فرق چیلر تراکمی و جذبی را در ذکر کنیم باید بگوییم که چیلرهای جذبی از یک منبع حرارتی برای ایجاد چرخه تبرید استفاده می‌کنند، در حالی که چیلرهای تراکمی از انرژی مکانیکی برای فشرده سازی مبرد استفاده می‌کنند. چیلرهای جذبی بازده انرژی بیشتری دارند اما هزینه‌های اولیه بالاتری دارند، در حالی که چیلرهای تراکمی ارزان تر هستند اما کارایی کمتری دارند. در نهایت، انتخاب بین این دو بستگی به نیازها و محدودیت‌های خاص برنامه دارد.